แงกังเช่า-ตะขาบหิน แงกังเช่า – ตะขาบหิน “แก้พิษตะขาบ-ฝีในปอด” จำรัส เซ็นนิล รวบรวม/เรียบเรียง คนจีนส่วนใหญ่จะรู้จัก “แงกังเช่า หรือตะขาบหิน” เป็นอย่างดีเพราะมีสรรพคุณในการรักษาพิษตะขาบและสัตว์มีพิษกัดต่อยได้เป็นอย่างดี จึงสอนลูกสอนหลานให้ปลูกขยายพันธุ์ไว้ในบ้านเวลาถูกสัตว์มีพิษกัดต่อยโดยเฉพาะตะขาบจะให้นำมาใช้บำบัดได้ทันท่วงที เพียงนำใบมาตำผสมเหล้าโรงทาบริเวณที่ตะขาบกัดพิษตะขาบจะหมดฤทธิ์ทันที สรรพคุณไม่เพียงเท่านั้นยังสามารถรักษาหูเป็นน้ำหนวกได้ด้วยเพียงนำใบสดนำมาตำให้ละเอียดผสมกับเหล้าขาว แล้วคั้นเอาน้ำใช้หยอดหู แงกังเช่า-ตะขาบหิน บางแห่งเรียกว่านตะเข็บหรือจะเข็บ ตะขาบตีน-กล้วย ตะขาบบิน ตะขาบทะยานฟ้า ผักเปลว และเพวเฟอ เหนือสิ่งอื่นใดที่น้อยคนจะรู้ว่า แงกังเช่า-ตะขาบหิน หมอพื้นบ้านบางคนจะนำ ไปใช้รักษาอาการร้อนใน ดับพิษต่าง ๆ พิษเลือด พิษร้อน พิษฝี พิษฝีในปอด (มะเร็ง) แก้อาการเจ็บคอ เจ็บอก การปรุงตัวยาจะใช้ตำผสมเหล้าโรงหรือตำผสมน้ำดื่ม บางตำราก็ใช้น้ำซาวข้าวผสม รสชาติแท้ๆของ “แงกังเช่า-ตะขาบหิน” จะมีรสชาติหวานสุขุม ถ้าใช้ทาภายนอกแก้โรคผิวหนังเจ็บ ผื่นคัน น้ำเหลืองเสีย งูสวัด ฝีมะตอย แก้เคล็ดขัดยอก ใช้ทั้งต้น ผสมกับน้ำมันมะพร้าวหรือน้ำมันงา ต้องระวังความสับสนนะครับ ระหว่างสมุนไพรตีนตะขาบและตะขาบหิน เป็นไม้คนละชนิดกัน บางแห่งก็เรียกชื่อเหมือนๆ กัน แต่ลักษณะของลำต้นแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัดเจน แต่ยังมีความคล้ายคลึงตะขาบเหมือนกันทั้งสองต้น สังเกตง่ายๆ “แงกังเช่า-ตะขาบหิน” ลำต้นใบจะแบนเรียบ ผมขับรถเลาะตะเข็บชายแดนจากหนองคายไปบึงกาฬนครพนมมุกดาหารอุบลราชธานี ระหว่างทางที่อำเภอศรีสงครามเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม ได้แวะสวนกล้าไม้ของคุณธงชัย วรรณภา ที่บ้านท่าบ่อ ตำบลท่าบ่อ อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม ได้เห็นสมุนไพร “แงกังเช่า-ตะขาบหิน” อยู่ที่สวนนี้ด้วย “ อ้าว ว่านสมุนไพรนี้เขาเรียกอะไรครับ” ผมถามคุณธงชัย เจ้าของสวนหันมามองตอบโดยไม่ต้องคิด “ อ้อ..ว่านขี้เข็บ เดี๋ยวนี้กำลังจะสูญพันธุ์ ผมนำมาขยายอนุรักษ์สายพันธุ์ไว้ เวลาถูกตะขาบกัด หรือสัตว์มีพิษกัดต่อย ก็จะนำมาตำผสมน้ำมะนาวทาก็จะหาย” คุณธงชัยบอกสรรพคุณและการปรุงยาเสร็จสรรพ วันนั้นคุณธงชัยได้แนะนำให้ผมรู้จักกับกล้าผักพื้นบ้านที่ใช้เป็นกับแกล้มและเป็นเครื่องเคียงในการปรุงอาหารให้มีความกลมกล่อมอร่อยอีกชนิดหนึ่ง นั่นคือผักเก้าก้าน หรือขมคารัง คนทางภาคอีสานมักนิยมปลูกไว้ในเรือกสวนไร่นา ใช้เด็ดยอดอ่อนกินกับลาบก้อยอร่อยดี ผักเก้าก้าน หรือขมคารัง คุณธงชัย เล่าถึงภูมิหลังให้ฟังว่า กว่าจะมาเพาะกล้าไม้ขาย เคยประกอบอาชีพขายปลาส้มมาแล้ว แต่ก็ไปไม่รอด หันมาทำข้าวโพดคั่วขายก็ไม่ประสบความสำเร็จ จึงกลับมาใช้พื้นที่บ้านเล็กๆเพาะกล้าไม้ขาย มีตั้งแต่พืชผักสวนครัวทุกชนิด และ ไม้ผล เช่นมะม่วง ทุเรียน มะเฟือง ฝรั่ง ขนุน พุทรา แค มะกอก กล้วยไม้และสมุนไพร นอกจากทำแปลงเพาะชำขายที่บ้านแล้ว เสาร์อาทิตย์มีตลาดนัดที่ไหนก็จะขนขึ้นรถไปขาย และพลาดไม่ได้คืองานเกษตรแฟร์ของจังหวัดใกล้บ้านก็จะไปทุกครั้ง เวลาว่างก็จะอยู่ในแปลงเพาะชำ ขยายกล้าไม้ตามที่ตลาดต้องการ คุณธงชัย เผยเคล็ดลับให้ฟังว่า ถ้าต้นไม้ไม่ออกดอกออกผล ให้ใช้น้ำ ๕ ลิตร ผงชูรส ๑ ช้อนโต๊ะ มะนาว ๒ ลูก ผสมให้เข้ากัน ฉีดพ่น รับรองไม่นานต้นไม้จะผลิดอกออกผลทันที ส่วนกล้ามะนาวจะใช้แบบเสียบยอดทาบกิ่งโดยใช้รากต้นส้มโอเป็นต้นกล้าแล้วใช้มะนาวเสียบยอดจะทำให้ผลดกแข็งแรง กล้าส้มจะหาอาหารเก่ง ทนทานไม่เน่าง่ายเหมือนรากกล้ามะนาว หากใครสนใจกล้าพืชผักสวนครัว มะละกอ แค โหระพา พริก หรือไม้ผล มาปรึกษาคุณธงชัย วรรณภา ไม่ผิดหวังครับ ๐๘-๔๔๒๘-๕๖๙๖ --------------------------------------------------------------------
